Waarom komen er nieuwe regels voor pensioen?
We hebben in Nederland ons pensioen goed geregeld. Toch merken we de afgelopen jaren steeds vaker dat er een aantal problemen zijn. Om ervoor te zorgen dat we allemaal voldoende pensioen krijgen, moeten we die problemen oplossen. Daarom komen er nieuwe regels.
Waar komt ons pensioen vandaan?
Een deel van ons pensioen krijgen we van de overheid: de AOW. De AOW betalen we met z’n allen via de belastingen. Een ander deel Nieuwe regels voor pensioen van ons pensioen regelen we via onze werkgevers. We betalen samen met onze werkgevers voor dit pensioen. Ten slotte kan iedereen zelf nog sparen of beleggen voor zijn pensioen. Dat alles bij elkaar maakt dat we in Nederland allemaal een inkomen hebben om van te leven als we met pensioen gaan. De nieuwe regels gaan over het pensioen dat we regelen via onze werkgevers.
Wat zijn de problemen?
• Als het goed gaat, gaan de pensioenen niet altijd omhoog We willen graag dat de pensioenen meestijgen met de prijzen, als het economisch goed gaat. Op dit moment laten de regels dat vaak niet toe.
• Jongeren krijgen te weinig pensioen voor het geld dat ze inleggen Bovendien krijgen jongere werknemers nu niet genoeg pensioen voor het geld dat zij inleggen. Dat is geen probleem als iemand zijn hele leven bij dezelfde werkgever werkt en dus bij hetzelfde pensioenfonds pensioen opbouwt. Maar tegenwoordig wisselen we vaker van baan, werken we een tijdje niet of minder, of beginnen we voor onszelf. Iedere keer dat de werksituatie van jongeren verandert, krijgen ze eigenlijk te weinig pensioen mee voor het geld dat ze ingelegd hebben.
Nieuwe regels lossen deze problemen op
Omdat veel regels nu niet meer goed passen, werken vakbonden, werkgevers en het kabinet op dit moment hard aan nieuwe regels voor ons pensioen. De nieuwe regels zorgen ervoor dat we allemaal op elk moment het pensioen krijgen waarvoor we ook betaald hebben. De regels zorgen er ook voor dat pensioen eerder omhoog gaat als het economisch beter gaat. En ook eerder omlaag gaat, als het economisch slechter gaat. Maar daardoor is de kans groot dat we uiteindelijk allemaal meer pensioen krijgen dan met de huidige regels.
Wat gaat er veranderen?
Heel in het kort verandert het volgende aan ons pensioen.
✓ Pensioen wordt eerlijker: jong en oud krijgen het pensioen waarvoor ze ook betalen.
✓ Pensioen gaat meebewegen met de economie. Hierdoor gaat ons pensioen ieder jaar omhoog of omlaag. We zorgen er wel voor dat het pensioen van gepensioneerden zo min mogelijk schommelt.
✓ Pensioen regelen we nog steeds samen. Werkgevers en werknemers zetten samen geld opzij voor pensioen. Het grootste deel van het geld gaat naar een algemene pensioenpot. Een klein deel gaat naar een reservepot voor tegenvallers.
✓ We berekenen ieder jaar hoe we de algemene pensioenpot verdelen in persoonlijke pensioenpotten voor iedereen.
✓ De nieuwe regels gaan gelden voor alle pensioenen. Ook het pensioen waarvoor al geld opzij gezet is. Én het pensioen van gepensioneerden.
Wat houden de nieuwe regels in?
Een algemene pensioenpot
Werkgevers en werknemers zetten samen geld opzij voor pensioen. Het grootste deel van het geld gaat naar een algemene pensioenpot van het pensioenfonds. Een klein deel gaat naar een reservepot. Het fonds belegt het geld. Het bedrag in beide potten kan daardoor hoger, maar ook lager worden. De potten bewegen mee met de economie.
Hoe langer het pensioenfonds het ingelegde geld kan beleggen, hoe meer het kan opleveren. Het bedrag dat iemand vlak voor zijn pensioen betaalt, levert daarom minder op dan het geld dat hij ingelegd heeft toen hij jong was.
Extra uitleg: Waarom levert het geld van jongeren meer op?
Iedereen met hetzelfde salaris zet evenveel geld opzij voor pensioen. Of je nu jong of oud bent. Pensioenfondsen kunnen het geld van jongere werknemers langer beleggen dan het geld van werknemers die vlak voor hun pensioen staan. Hoe langer je kunt beleggen, hoe hoger het bedrag meestal wordt. Daarom levert een euro die een jonge werknemer inlegt meer pensioen op dan een euro die een oudere werknemer inlegt. Van pensioenpot naar pensioen Ieder jaar berekenen pensioenfondsen op welk deel van de algemene pot je recht hebt: je persoonlijke pensioenpot. Daarna maken de pensioenfondsen een inschatting van het pensioen dat je kunt verwachten. Ze maken ook een berekening van het pensioen dat iedere gepensioneerde het komende jaar krijgt. De uitkomsten zijn ieder jaar anders.
Extra uitleg: Hoe berekenen pensioenfondsen het (ingeschatte) pensioen?
Werkgevers en werknemers zetten samen geld opzij voor pensioen. In de cao of in de arbeidsovereenkomst staat welk deel de werknemer betaalt en welk deel de werkgever betaalt.
Minimaal 90% van het geld dat werkgevers en werknemers betalen gaat naar de algemene pensioenpot van het pensioenfonds. De rest gaat naar de reservepot, voor het opvangen van tegenvallers.
Pensioenfondsen beleggen het geld in beide pensioenpotten. Dit levert een resultaat op. Vaak is dat beleggingsresultaat positief: er komt meer geld in de pot. Aan de andere kant zijn er ook risico’s aan beleggen: je kunt geld verliezen. In dat geval gaat er geld uit de pensioenpot. Door het geld van de pensioenpot te beleggen, wordt het dus vaak meer, maar soms ook minder.
Ieder jaar kijkt het pensioenfonds:
• hoeveel geld er in de algemene pot zit
• hoe de economie het naar verwachting de komende jaren gaat doen
• hoe oud mensen gemiddeld worden. Hoe langer mensen leven, hoe langer mensen pensioen krijgen, en
• op welk deel van de algemene pot iedereen recht heeft: de persoonlijke pensioenpot. Dit hangt af van hoeveel en hoelang iemand geld heeft betaald. Het bedrag in de persoonlijke pensioenpot rekent een pensioenfonds elk jaar om naar een pensioen dat iemand kan verwachten. Omdat het bedrag in de pot omhoog en omlaag gaat, gaat ook de uitkomst van die berekening elk jaar omhoog of omlaag. De inschatting van het pensioen schommelt dus ieder jaar. Het pensioen van gepensioneerden schommelt ook.
Hoe dichter bij je pensioen, hoe kleiner de schommelingen
Hoe dichter iemand bij zijn pensioen komt, hoe kleiner de schommelingen zijn. Zo zorgen we ervoor dat (de inschatting van) het pensioen van ouderen zo stabiel mogelijk is. De inschatting van het pensioen van jongeren gaat harder omhoog en omlaag. Zij hebben meer tijd om tegenvallers op te vangen.
Extra uitleg: Hoe zorgen we ervoor dat schommelingen kleiner worden als je dichter bij je pensioen komt?
We willen graag dat (de inschatting van) het pensioen van oudere werknemers en gepensioneerden zo min mogelijk schommelt. We willen voorkomen dat er grote en onverwachte tegenvallers zijn, zeker bij ouderen. Hoe zorgen we daar samen voor? Dit doen we door de resultaten van beleggingen te verdelen.
Het resultaat van de beleggingen, dus het geld dat erbij is gekomen of eraf is gegaan in de algemene pensioenpot, verdelen we gelijk over jongeren en ouderen. Bij jongeren levert eenzelfde bedrag erbij uiteindelijk meer op dan bij ouderen.
Als de pensioenpotten kleiner worden, gaat de inschatting van het pensioen bij jongeren harder omlaag dan bij ouderen.
Deze gaat ook harder omhoog als het goed gaat. We doen dit zo, omdat jongeren meer tijd hebben om grote tegenvallers op te vangen. De kans is groot dat zij ook jaren meemaken waarin het weer goed gaat met de economie. Uiteindelijk wordt hun pensioen daardoor naar verwachting hoger dan met de oude regels.
We proberen schommelingen voor iedereen klein te houden
We proberen de (inschattingen van) pensioenen zo weinig mogelijk te laten schommelen. Dit gebeurt op twee manieren:
• Gaan de (inschattingen van de) pensioenen omhoog of omlaag? Dan verdeelt een pensioenfonds de mee- of tegenvaller over een aantal jaren.
• Moeten de (inschattingen van de) pensioenen fors omlaag? Dan kan een pensioenfonds de reservepot gebruiken en gaan de pensioenen niet of minder omlaag.
Extra uitleg: Hoe houden we de schommelingen voor iedereen klein?
Dit doen we op twee manieren.
• Een reservepot voor tegenvallers
Daalt de hoeveelheid geld in de algemene pensioenpot fors? Dan kunnen pensioenfondsen geld uit de reservepot halen en in de algemene pensioenpot storten. Zolang iemand een pensioenpot heeft bij een pensioenfonds, heeft hij hier voordeel van. Dit geldt dus ook als iemand net bij een pensioenfonds komt.
• We verhogen of verlagen niet in één keer
Groeit het bedrag in de pensioenpot minder dan verwacht, en worden de (inschattingen van de) pensioenen daardoor lager? Dan verdelen we die tegenvaller over een aantal jaren. De pensioenen en de inschattingen van de pensioenen worden dus niet in één keer veel lager, maar een aantal jaren achter elkaar ieder jaar een beetje. Het omgekeerde geldt ook. Als het economisch meezit, verdelen we de meevaller ook over een aantal jaren.
Van de oude naar de nieuwe regels
Nieuwe regels gelden voor alle pensioenen
De nieuwe regels gelden ook voor het pensioen dat mensen al krijgen en het pensioen waarvoor mensen al geld opzij hebben gezet. Het oude pensioen gaat in de nieuwe algemene pensioenpot. Zo heeft u één pensioen met dezelfde regels. Dat is duidelijk en zorgt voor minder kosten.
De gevolgen zijn voor iedereen verschillend
De overgang van de oude naar de nieuwe regels heeft gevolgen voor de hoogte van het pensioen. Deze gevolgen pakken voor iedereen anders uit. Voor mensen die nu jong zijn, zal de overgang naar de nieuwe regels niet veel uitmaken, omdat zij bijna voor hun hele pensioen volgens de nieuwe regels geld opzij gaan zetten. Voor mensen die over een paar jaar met pensioen gaan, zal de overgang naar de nieuwe regels ook niet veel uitmaken. Zij hebben al voor een groot deel van hun pensioen geld opzij gezet. De groep ertussenin gaat door de overgang naar nieuwe regels erop achteruit. Daarom krijgen zij een aanvulling.
Extra uitleg: Waarom krijgt iemand wel of geen aanvulling?
Voor mensen die nu jong zijn, zal de overgang naar de nieuwe regels niet veel uitmaken. Het geld dat zij in hun jonge jaren opzij zetten, gaat meer pensioen opleveren. Het geld dat zij opzij zetten in hun latere jaren levert minder pensioen op. Alles bij elkaar blijft hun pensioen met de nieuwe regels ongeveer gelijk.
Voor mensen die over een paar jaar met pensioen gaan, zal de overgang naar de nieuwe regels ook niet veel uitmaken. Het geld dat zij nog opzij gaan zetten, levert minder pensioen op. Maar zij hebben al voor een groot deel van hun pensioen geld opzij gezet.
De groep ertussenin gaat door de overgang naar nieuwe regels erop achteruit. Zij moeten nog een aantal jaren geld opzij zetten. Maar dat zijn de jaren waarin hun inleg minder oplevert dan met de oude regels. Daarom krijgen zij een aanvulling. Laatstelijk aangepast: 8 juni 2020
Terug naar PensioenScheiden of PensioenWeetjes