Partnerpensioen - Wijziging regeling Van Opbouw naar verzekering op risicobasis

2019.10.08 Hof Den Bosch, ECLI:NL:GHSHE:2019:3663 Er moet sprake zijn van welbewuste instemming

De werkgever stelt verder dat de man nooit geprotesteerd heeft naar aanleiding van de verstrekte informatie eind 1998 en dat hij stilzwijgend heeft ingestemd. De werkgever heeft volgens het hof niet inzichtelijk gemaakt dat de wijzigingen per saldo voor de man meer voordeel dan nadeel opleverden. Daarom gaat het hof ervan uit dat - vanwege twee belangrijke nadelige wijzigingen - het criterium van het zogenaamde CZ-arrest (HR 12 februari 2010, ECLI:NL:HR:2010:BK3570) van toepassing is. Dat betekent dat sprake moet zijn van welbewuste instemming.
Het hof beslist dat het pensioenreglement van 1995 onderdeel uitmaakte van de arbeidsvoorwaarden van de man bij de werkgever tot aan zijn uitdiensttreding.
De weduwe heeft aanspraak op het partnerpensioen als opgenomen en verwoord in dat pensioenreglement. De werkgever moet binnen drie maanden na de betekening van het arrest een zodanig bedrag bij de verzekeraar storten dat de weduwe met terugwerkende kracht het pensioen kan ontvangen waarop zij volgens het reglement (uit 1995) recht heeft.

2020.10.05 Financieel Dagblad - Uitspraak rechter opent mogelijk weg voor pensioenclaims van nabestaanden.
CDA eist opheldering van minister Koolmees van Sociale Zaken.
CDA Kamerlid Pieter Omtzigt stuurt aan op standaardprocedure.
Een uitspraak van het Hof Den Bosch kan er wellicht toe leiden dat enkele duizenden nabestaanden alsnog aanspraak kunnen maken op een partnerpensioen, ook al was hun partner daar niet meer voor verzekerd. Het CDA eist opheldering van verantwoordelijk minister Wouter Koolmees.
'Zoals ik deze uitspraak lees, kan een werkgever niet zomaar overstappen van een spaarpotje op een verzekering voor het nabestaandenpensioen. Dat is rond 2000 op grote schaal gebeurd en gebeurt nog steeds', aldus CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. 'In potentie kan dit gevolgen hebben voor honderdduizenden werknemers.'
Politiek Den Haag discussieert al jaren over de pensioenen voor achterblijvende partners. Voor duizenden mensen is het nabestaandenpensioen de belangrijkste inkomstenbron na het verlies van hun partner, maar de verschillende regelingen lopen uiteen. Daardoor kan de uitkering in vergelijkbare situaties heel anders uitpakken.
'Welbewuste instemming'
Met name wanneer de partner vóór pensioendatum komt te overlijden zijn de verschillen groot. Dat kan schrijnende situaties opleveren waarbij het inkomen van nabestaanden (bijna) volledig wegvalt. Iets dergelijks speelde in de zaak waarin het Hof Den Bosch uitspraak heeft gedaan. Een weduwe eiste schadevergoeding van de oud-werkgever van haar man omdat die tijdens zijn dienstverband het pensioenreglement wijzigde.
De aanpassing hield onder meer in dat het aparte spaarpotje voor partnerpensioen werd ingewisseld voor een verzekering (dekking op risicobasis). Toen de man uit dienst ging, was hij niet langer verzekerd en had zijn weduwe dus geen recht op een uitkering toen hij later nog voor zijn pensioendatum kwam te overlijden.
De weduwe voerde op dat haar man nooit had ingestemd met de wijzigingen, waardoor de oude regeling nog altijd geldt. Volgens de werkgever kon ervan worden uitgegaan dat de man stilzwijgend zijn toestemming had verleend. Daar ging het Hof niet in mee. Gegeven het feit dat de aanpassing een verslechtering betrof, had de 'welbewuste instemming' van de werknemer moeten worden ingewonnen, oordeelde de rechter.
Vastgelegd in cao
Omtzigt wil van Koolmees weten hoe het zit met anderen in een vergelijkbare situatie. Gangbaar is dat pensioenafspraken vastgelegd worden in de cao. Heeft de bond met de wijzigingen ingestemd, maar is de ex-werknemer geen vakbondslid, dan zou zijn of haar nabestaande in principe hetzelfde argument kunnen opvoeren. In de praktijk wordt dat echter meestal ondervangen met een clausule in de arbeidsovereenkomst dat cao-afspraken automatisch worden overgenomen.
Maar niet alle werknemers vallen onder een cao, met name bij kleinere ondernemingen. 'Daar speelt dit probleem dus vaak.'
Soms weten mensen niet eens dat de dekking voor hun partner kan komen te vervallen als zij uit dienst gaan. Omtzigt wil van Koolmees weten welke kans hun nabestaanden maken op een schadevergoeding en of de minister van Sociale Zaken bereid is samen met de pensioensector een standaardprocedure op te tuigen voor gedupeerden om alsnog een pensioen te aan te kunnen vragen bij de oud-werkgever van hun overleden partner.

 

 

Laatstelijk aangepast: 29 januari 2021

Terug naar PensioenScheiden of PensioenWeetjes of Partnerpensioen